Tekirdağ’ın Süleymanpaşa ilçesinde 1979 yılından beri yumurta üretimi yapan Adnan Arsu, “üç harfli marketlerin” üreticiye baskı uygulayarak fiyatları bilinçli bir şekilde aşağı çektiğini söyledi. Zincir marketlerin maliyetinin altında yumurta aldığını fakat bunu müşteriye yansıtmadığını belirten Arsu, maliyetler karşısında dayanacak güçlerinin kalmadığını dile getirdi.

Süleymanpaşa'nın Nusratlı Mahallesi’nde yumurta üretimi yapan Adnan Arsu, yumurtacıların yaşadığı sıkıntıları anlattı.

“1979’dan beri yumurta sektöründeyim 2,5 yıldır yumurta üreticisi çok sıkıntıda ve çok dertli” diyen Arsu, “Şu anda hayvansal ürünlerin sebze meyve üreten kardeşlerimizin malının yüzde 65’ini üç harfli marketler alıyor. Bu marketlerin her birinin 10 bin, 15 bin şubesi oldu. Tüm alıcı bu marketler olduğu için üreticiye baskı uyguluyor” ifadelerini kullandı.

Zincir marketlerin haftada 50 milyon yumurta alırken sonrasında bu rakamı düşürdüklerini belirten Arsu, şunları söyledi:

“Yumurtayı (fiyatı) çok kolay yükseltiyorlar. Malı hızlı çekiyorlar. 10 günde yumurtayı yüzde yüzlere varana kadar yükseltiyorlar. Sonra 22 liradan, yumurtayı bir ara toptan aldılar. Etiketlerini 30 lira yapıp yumurta alımını kesiyorlar. Bu marketler, haftada 50 milyon yumurta alırken bunu düşürüyor 5 milyona. 2 milyon, 3 milyon yumurta üretimi yapan çiftlikler var. Bu üreticinin elinde 15 günlük malı durdu mu, 30-40 milyon yumurtayı nereye koyacak. Yine o kadar da yemin parasını temin etmek zorunda.”

'YÜZDE 300 KÂRLA ÇALIŞIYORLAR'

Zincir marketlerin yumurtada yüzde 300 kârla çalıştığını öne süren Arsu, şöyle devam etti:

“Tek alıcı, sayıları 7-8 tane olan üç harfli marketler. Bunların komisyoncuları, üreticiyi aradığı zaman ‘yumurta pahalı satılmıyor’ diyerek yumurtanın fiyatını aşağı çekiyor. Üretici yumurtasını maliyetin altına satmak zorunda kalıyor. Fakat bunlar maliyetin altına aldığı yumurtayı tüketiciye yansıtmıyor. Bunları devlet tek tek faturalarına bakarak denetleyebilir. Geçen sene bu zamanlar 30’lu yumurtayı üretici 5 TL toptan verdi. Bakın büyük marketlere geçen sene bu zamanlar 15 liranın altında yumurta satmadılar. Bu marketler yüzde 300 karla çalışıyor. Bu marketler günde 50 milyona yakın yumurta satıyor. Benim 18 liraya verdiğim yumurtayı market 34 liraya satıyor. Yazıktır günahtır. Yumurta pahalı olunca tüketici fazla tüketemiyor zararı biz üreticilere oluyor.”

'MALİYETLER İKİ KATINA ÇIKTI'

Geçen yıla göre maliyetlerinin iki katına çıktığını dile getiren Arsu, “Geçen yıl bu zamanlar bir kamyon soya küspesinin tonu 370 dolardı. Doların da fiyatı 5.5 liraydı. Şu anda bir ton soya küspesinin fiyatı 640 dolara kadar yükseldi. Bir ton soyayı 50 bin TL’ye alırken şu anda 180 bin TL’ye alıyoruz. O zaman toptancıya bir yumurtayı 50 kuruşa verirken şimdi yine 50 kuruşa veriyoruz. Asgari ücret bin 200 TL iken de yumurtayı 50 kuruşa veriyorduk şimdi de 50 kuruşa. O zaman yumurtaya girecek bir tavuğu 12-13 liraya alıyorduk. Şimdi 50 liraya mal oluyor. Bir tavuk yumurta verene kadar 50 TL. Bu işletmeler zarara çalışıyor” dedi.

'BÜTÜN TAHIL ÜRÜNLERİ ZAMLANDI, KİMSE YEM ALAMAYACAK'

Tahıl ürünlerinin fiyatının da yükseldiğini belirten Arsu, “Kuraklıktan dolayı bütün tahıl ürünleri zamlandı. Tamamı çok yükseldi. Kimse yem alamayacak. Tavuk yeminin tonu bin 600 TL civarındaydı şimdi 3 bin 400 TL. Biz eskiden 3-4 yumurta ile bir kilo yem alıyorduk, şimdi 8 yumurta ile 1 kilo yem alamıyoruz. Hani bunun işçisi, elektriği, masrafları” diye konuştu.