Çukurova Üniversitesi Kozan Meslek Yüksek Okulu Bitkisel Hayvansal Üretimi Bölüm Başkanı Doç . Dr. Bihter Zaimoğlu Onat, kuraklığa karşı çiftçilerin ürün çeşitlerini değiştirmesi gerektiğini söyledi.
Doç. Dr. Bihter Zaimoğlu Onat yaptığı açıklamada, kuraklığın oluşturduğu su kıtlığı ile çiftçilerin önlemler alması gerektiğini, susuzluğa dayanıklı ürün değişikliklerine gidilerek sulamanın da gece ve sabah gün ışığı doğmadan yapılması gerektiğini belirtti. Doç. Dr. Onat, "Su olmadan yaşam olamaz.
Bununla ilgili yapabileceğimiz en önemli şeylerden bir tanesi biz bilim insanlarının su kıtlığına dayanıklı çeşit ıslahlarını geliştirmemiz gerekiyor.
Bu konuda Türkiye’de çok güzel çalışmalar var. Buğday ile ilgili çalışmaları yakından takip edebiliyoruz. Bunun haricinde en önemli şeylerin başında bitkilerin hangi dönemlerinde su kıtlığına verdiği cevapları bilmemiz gerekiyor. Ürünlerimizin su eksikliğinde daha az verim kayıplarına ulaşacaklarını belirleyerek ekim zamanlarını bunlara göre ayarlamamız gerekiyor" dedi.
Mercimek ve nohut ekiminin artması gerektiğine de işaret eden Doç. Dr. Onat, "Baklagillerde nohut mercimek gibi bitkilere öncelik tanımamız gerekiyor. Endüstri bitkileri konusunda aspir, kolza, ketencik gibi yeni ürün desenlerini aspir ekim planlarımıza dahil etmeliyiz.
Bunları çitçimiz ile paylaşarak daha az zarar görmeyi hedeflememiz gerekmekte” dedi.
Dünyada açlık ve kuraklığa dikkat çeken Doç. Dr. Onat, şu uyarılarda bulundu:
“Bu kuraklık artarak devam ederse ürün desenlerimizi değiştirmezsek dışa bağımlılığımız artar. Mutlaka ürün desenlerinin değişmesi gerekiyor. Verimlerde düşüşler görülüyor. Kapalı sulama sistemine geçilmesi gerekiyor. Yaygın olarak kullandığımız kanaletlerin üstünün kapatılması gerekiyor.
Buharlaşmayı en aza indirmemiz gerekiyor. Toprağın üzerine saman gibi örtülerle topraktaki suyu muhafaza etmeyi biraz daha yaygınlaştıracak önlemler almalıyız. Sulama sabah gün doğmadan ya da gece saatlerinde yapılarak buharlaşmanın aza indirgenmesi gerekiyor.”
Kesinlikle anız yakılmaması gerektiğini söyleyen Onat, “Anız topraktaki suyu toprak florasını değiştiriyor. Ama çeşitli yöntemlerle bunları değiştirmek sureti ile ortadan kaldırmamız gerekirse çok ciddi yaptırımlar gerekiyor. Çünkü anızla başlayıp orman yangınlarına kadar gidiyor. Daha önce de yaşadığımız su kıtlıklarında şunu gözlemledik.
İkinci ürün ister istemez çok yıllık bitkilere öncelik verilecek. İkinci ürün tarım yapılan soya olabilir fıstık olabilir belki ikinci ürüne hiç su verilmeyecek. Devlet böyle bir önlem alamaya çalışabilir.
Çiftçiler bu durumda yetiştireceğimiz bitkilerin su kıtlığına ne derece hassasiyet sağladığını üreticimizin bilmesi gerek. Ekim zamanını belki öne çekilebilir ve düzenli olarak ayarlamak gerekiyor. Don zamanını ayarlayarak düzenli ve bilinçli bir geçiş ile bunu ayarlayabiliriz” diye konuştu.