SEDAT MEMİLİ
“Adana’nın İlk Kadın Vali Yardımcısı Büyükşehir Adaylığı İçin İstifa Etti…”
Kucuksaat.com sitesinde bu haberi okudum.
Değerli Adanalı kardeşim, söz konusu kadın ise, Adanalı ne kadar gurur duysa azdır.
Nedenini hemen söyleyeyim, kimse merakta kalmasın.
PUDUHEPA: İNSANLIĞIN ONURU
Gündemden düşmeyen ve dünyada var olan 193 devlet tarafından kurulmuş Birleşmiş Milletler binasında bulunan, insanlık tarihinin bilinen ilk anlaşmasında kimin imzası var biliyor musunuz?
Adanalı bir kadının…
Dünyada var olan ülkelerin kral, kraliçe, başkan, cumhurbaşkanları, bakanları hülasa temsilcileri bu belgeni önünden saygıyla geçer.
Bu Adanalı kadın Hiti Kraliçesi Puduhepa’dır.
Sözü geçen anlaşma ise insanlık tarihinin ilk anlaşması olan Kadeş anlaşmasıdır. Bir tarafında Mıdır Firavunu II. Ramses, diğer tarafında Kizzuvatnalı, Hitit Kraliçesi Puduhepa…
Bilmeyenler için söylüyorum; Kizzuvatna, bugün üzerinde yaşadığımız coğrafya olan yer, yani Adana’nın ta kendisidir. Merkezi de Tepebağ’dır.
Bir Veda metni: “Kadın insanlığın ruhudur” der. Ama Adanalı bu ruhu, günümüzden yaklaşık 3.500 yıl önce keşfetmiştir.
Arada olanları saymıyorum, direk Cumhuriyet tarihinde yüz akımız olan Adanalıları hatırlayalım.
Adanalı, hayatı kadınla paylaşma konusunda çok erken yol almıştır.
KADIN SAVCI KADIN AVUKATA KARŞI
Adliye salonlarımız Mürüvvet Hanım adındaki ilk kadın savcıyı, 1937 yılında görmüştür. Duruşmalara gelen ilk kadın avukat Şukufe Hanım ise İstanbul’dan gelmiştir. Savcı ve Avukatın karşı karşıya geldiği duruşma günü, Kız Lisesi okulu tatil etmiş, öğrencileri mahkeme koridoruna doldurmuştur. Esnaf dükkânlarını kapatıp, kadın savcı ile kadın avukatı izlemeye gitmişti.
Ağrı Dağı Şakilerinin toplu yargılandığı duruşma salonu bile bu denli kalabalık olmamıştı.
1937 yılında kadınlar Adanalı kadınlar adaletin koruyucusu iken, Finlandiya 20, Suudi Arabistan 5 yaşındaydı. Kore kurulmak için 8 yıl daha bekleyecekti.
SİYASETTE ADANA KADINI
Efendim hangi birini söyleyeyim ki? Siyasete kadın eli değince gerçekten bir başka oluyor.
Adana, ilk kadın milletvekili ile 1935 yılında tanıştığı zaman ABD’de zenciler ile beyazlar arasındaki eşitlik henüz sağlanmamıştı.
İstanbul doğumlu Fatma Esma Neyman, Seyhan (Adana) Milletvekili olarak parlamentoda görev yapıyordu.
Sırasıyla gidelim:
Yine İstanbul doğumlu, Şemsa İşcen 6 ve 7 Dönem, (1939 – 1946 yılları arasında 2 dönem Adana’yı temsil ettiği zaman henüz İsrail Devleti tarih sahnesinde yoktu.
İlk Adana doğumlu Milletvekilimiz Makbule Dıblan’dır. 1946 – 1950) döneminde Milletvekilliğini başarıyla yürütmüştür. Trabzon’da sağlık alanında yaptığı hizmetlerden dolayı, Göğüs hastalıkları hastanesine onun adı verilmiştir.
Ve İmran Aykut: Kozanlı hemşerimiz
Kadınların siyasi alanda ilkleri bünyesinde toplayan gururumuzdur. Üç dönem İstanbul Milletvekilliğinin ardında 20. Dönem Adana milletvekili seçilmiştir.
20. Dönem (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – Çevre Bakanlığı) İmren Aykut, ilk seçilmiş kadın bakan ve (46 hükümette) ilk seçilmiş sosyal güvenlik bakanı oldu. Daha önce Erim Hükümetinde Türkan Akyol bakandı ama seçilmiş değildi. Aykut’un ilkliği bununla da bitmedi, Bundan sonraki hükümette de çevre bakanlığı yaptı. 48 Hükümette de devlet bakanlığı yaptı böylelikle Üstü üste üç dönem bakanlık yapan ilk kadın olarak tarihe geçti. 53 hükümette yeniden devlet bakanı oldu.55 Hükümette yeniden çevre bakanı oldu.
VE DİĞER KADIN MİLLETVEKİLLERİMİZ
Tayyibe Gülek 21 Dönem milletvekilimiz olarak: “Kıbrıs ve Yurt Dışında Yaşayanlardan Sorumlu Devlet Bakanı” oldu.
Ayhan Zeynep Tekin Börü 22. Dönem,
Nevin Gaye Erbatur 22 ve 23. Dönem,
Fatoş Gürkan 23 ve 24. Dönem,
Fatma Güldemet Sarı 25 ve 26. Dönem Milletvekili seçildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevini yaptı.
Elif Doğan Türkmen 25 ve 26. Dönem Milletvekilliği,
Meral Danış beştaş 25 ve 26. Dönem Milletvekilliği,
Jülide Sarıeroğlu 27. Dönem Milletvekilliği yaptı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak görev yaptı.
Müzeyyen Şevkin 27 ve 28. Dönem Milletvekili,
Tülay Hatimoğulları Oruç 27 ve 28. Dönem Milletvekilliği,
Ayşe Sibel Ersoy 27 ve 28. Dönem Milletvekilliği,
Sunay Karamık 28. Dönem Milletvekilliği,
Ayyüce Türkeş Taş 28. Dönem Milletvekilliği görevlerini yapmaktadırlar.
İLK KADIN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI
Opera sanatçısından ressamına, ses sanatçısında sinema sanatçısına, yazar, ressam ve tiyatrocumuz kadar birçok alanda başarılı Adanalı kadınları gördük. (Bu başlık bağımsız bir yazıyı hak eder.)
Arkadaşlar Adana’yı küçümsemeyin, ilk dans salonu Fransa’dan gelen bir öğretmen nezaretinde Abidin Paşa Caddesi’nde bir binanın ikinci katında açılmıştı.
İlk kadınlar kahvemiz ise 1970 yılında açıldı.
Kraliçemiz, milletvekilimiz, bakanımız ve her alanda sanatçımız var fakat büyükşehir belediye başkanımız yok.
Belde ve ilçede kadın belediye başkanlarımız oldu ama bence sıra ilk kadın büyükşehir belediye başkanımıza geldi.
Bu açıdan vali yardımcılığı görevi yaparken, Adana Büyükşehir Belediye Başkan Aday Adayı olan Sayın Huriye Küpeli Kan’ı önemsedim.
Çıkış Noktası da yerinde:
“23 yıl, güzel ülkemin il ve ilçelerinde, Cumhuriyetimizin Türk Kadınına vermiş olduğu olanakla, Kaymakam ve Vali yardımcısı olarak onur ve gururla milletime hizmet ettim.
Bu süre içerisinde edindiğim tecrübe, bilgi ve devlet deneyimini seçilmiş bir makamda sürdürmek arzusundayım….”
Bakın seçilmiş olarak görevi sürdürme isteği çok değerlidir. Bu dileğin altını çiziyorum.
Haydi bakalım, Büyükşehir’e kadın lazım.
Çünkü kadın sadece siyasetin değil, insanlığın da ruhudur.
Not: Ben bu yazıyı yazarken, Cumhur İttifakı, Adana’nın AK parti’ye verildiğini duyurdu.
Olsun, ben fikrimi paylaşıyorum…