Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya lideri Vladimir Putin ile Soçi'deki tarihi görüşmede PKK/YPG ile mücadele konusuna değinirken ABD'li McGurk'ü hedef alan ifadeler kullanmıştı. Erdoğan'ın "Bu adam beni ciddi manada rahatsız ediyor" dediği McGurk'ün adı bir anda gündeme gelirken, herkes bu ismin görevini ve kim olduğunu araştırmaya başladı. İşte ABD Başkanı Joe Biden'ın ulusal güvenlik ekibinde Ortadoğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü olarak görev yapan Brett McGurk ile ilgili tüm bilinmeyenler.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Soçi dönüşünde yaptığı açıklamayla hedef aldığı McGurk, ABD'nin Ortadoğu politikasını şekillendiren kariyerine 2004'te o dönem ABD'nin Bağdat Büyükelçisi olan John Negroponte'ye Irak Anayasası'nın yazımında danışmanlık yaparak başladı.
OBAMA DÖNEMİNDE ÜST DÜZEY DANIŞMAN
Irak'ta görev yaptığı 2004-2009 yılları arasında, bu ülkede halen devam eden kaotik durumun temel taşlarını döşedi. Eski ABD Başkanı George Bush döneminde önce Ulusal Güvenlik Konseyi'ne atanan daha sonra Irak ve Afganistan danışmanlığı görevini üstlenen McGurk, 2009'da eski Başkan Barack Obama döneminde de 'ABD Başkanı'nın üst düzey danışmanı' olarak çalıştı.
TRUMP'LA UYUŞMADI
McGurk 2004-2009'daki Irak deneyimi sayesinde Eylül 2014'te Obama'nın DEAŞ'la Mücadele Özel Temsilcisi John Allen'ın yardımcısı oldu, Ekim 2015'te de Allen'dan görevi devralarak onun yerine geçti. Trump'ın Ocak 2017'de göreve gelmesine dek Irak ve Suriye'de etkin rol aldı. Trump'ın ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey'i Suriye özel temsilcisi olarak atamasının ardından ise geri plana çekildi.
ÇOK İYİ ARAPÇA BİLİYOR
Görev yaptığı yıllarda Irak'ı etnik ve mezhep temelli bir kaos ülkesine dönüştürüp DEAŞ'a zemin hazırladı. Ülkedeki federal yapının da mimarı oldu. Arapça ve Farsçayı çok iyi derecede bilmesi nedeniyle Arapları Osmanlı'ya karşı kışkırtan İngiliz casus Lawrence'a benzetilen McGurk'ün yazımına büyük katkı sağladığı Irak Anayasası, Ekim 2004'te Sünni Arapların rahatsızlığına rağmen kabul edildi. Hürriyet'ten Uğur Ergan'ın haberine göre ülkeye federal yönetimi getiren ve Kürt nüfusun çoğunluklu olduğu üç kuzey iline özerklik veren anayasa, ciddi ihtilaflara yol açtı.
Hemen sonrasında Ocak 2005'te Erbil, resmen özerk yönetimini ilan etti. Irak'ta Sünnilerle Şiiler arasında bölünmeleri körükleyen McGurk, bu haliyle terör örgütü DEAŞ'a zemin hazırlayarak, bu örgütün Haziran 2014'te Musul'u ele geçirmesinin önünü açtı. McGurk, DEAŞ'ı bahane ederek bir diğer terör örgütü olan PKK/ YPG'nin bölgede ağırlık kazanmasına tam destek verdi. PKK/YPG'nin en güçlü destekçilerinden oldu.
Terör örgütünün silahlanmasına ve işgallerine yardımcı olmasıyla birlikte, çeşitli isimler altında siyasi bir kılıfa bürünmesi için çabaladı. Ardından da Suriye'nin kuzeyinde de DEAŞ ile mücadele bahanesiyle PKK/YPG'ye destek vererek, iç savaş sonrası parçalı bir Suriye haritası çizmek için kolları sıvadı.
TÜRKİYE, PLANINI BOZDU
McGurk'ün Suriye'yi bölme projesi kapsamında Ekim 2015'te ana bileşenini PKK/YPG'nin oluşturduğu "Suriye Demokratik Güçleri" (SDG) kuruldu. Bu tarihten sonra başta McGurk olmak üzere Amerikalı yetkililer, DEAŞ ile mücadelede SDG'ye destek verdikleri yönünde açıklamalar yaptı. Ancak Türkiye'nin Suriye'de terör örgütlerine karşı başlattığı Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı harekâtları McGurk'ün Suriye'nin kuzeyinde bir terör koridoru kurma hayallerini boşa çıkardı.
TERÖRİSTLERDEN PLAKET ALDI
McGurk, Suriye'nin kuzeydoğusunda PKK/YPG'nin işgal ettiği bölgeyi çok kez ziyaret etti. Ayn El Arap'ın (Kobani) DEAŞ'tan alınarak PKK/YPG'nin işgaline girmesinin yıldönümü olan 1 Şubat 2016'da McGurk'ün terör örgütünün sözcülerinden Polat Can'ın elinden plaket aldığı fotoğrafları yayımlandı. Türkiye'nin tepkisine rağmen Ağustos 2016'da McGurk, terör örgütünün kontrolündeki bölgeye gitti ve desteğini yineledi. McGurk Mayıs 2017'de Rakka'nın kuzeyindeki PKK/YPG noktalarını ziyaret ederek, aralarında Şahin Cilo, Aldar Halil, Enver Müslim'nin de olduğu terör örgütü elebaşlarıyla poz verdi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: BU ADAM PKK/YPG/PYD'NİN YÖNETMENİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi'de yaptığı görüşme dönüşü uçakta yaptığı açıklamalarda PKK/YPG ile mücadele konusuna değinirken McGurk'ü hedef alarak şunları söylemişti:
"Özellikle üzerinde durduğum bir diğer konu da PKK/YPG'nin Moskova'da olmasıydı. Bunu kendilerine hatırlattım. Aynı şekilde bu örgüt ABD'de de Beyaz Saray'da ağırlandı. Malum Amerikalı McGurk denilen bir adam var. Bu adam terör örgütlerinin adeta sevk ve idaresini yapıyor. Putin'e 'Terörle mücadele konusuyla ilgili dayanışmamızı daha da arttırmamız gerekir' dedik. McGurk, teröre destek veren bir isimdir. Bu adam PKK/YPG/PYD'nin adeta yönetmeni durumundadır.
Tabii benim bu ifadem birilerini ciddi manada rahatsız edecektir. Ama terör örgütleri ile el ele, kol kola dolaşan adamdır bu. Benim teröristlerle mücadele verdiğim bir bölgede bunun onlarla kol kola dolaşması beni ciddi manada rahatsız etmektedir. Onun bu terör örgütleriyle iç içe olması, beraber olması, konumunu zaten ifade etmektedir. Er veya geç Amerika buradan çıkmalı ve burası Suriye halkına bırakılmalı."