Büyükşehir personel politikasıyla nasıl batırıldı?

Adana Büyükşehir Belediyesi merkezli en çok tartışılan konulardan bir tanesi, personel sayısının fazla olması üzerine yoğunlaşıyor. Devamında yüzlerce kişiden oluşan bankamatikçi ordusundan bahsediliyor.

Konu ile alakalı şimdiye kadar birçok spekülasyonlarda bulunuldu. Doğrular, yalanlar havada uçuştu. Konunun birinci derecede muhatabı olan dönemin Adana Büyükşehir Belediye Başkanı olan Hüseyin Sözlü suskun kalmadı. Bu konuda yapılan yorumları haksız bularak mevcut personel sayısının fazla olmasını iki nedene bağladı.

          • Büyükşehir yasasında yapılan değişiklik ile ilçe ve köylerin büyükşehire bağlanması,

          • Kapatılan İl Özel İdaresinden gelen personel sayısının fazlalığı.

Makul gibi görünen bu açıklamalar ne kadar gerçeği yansıtıyor?

Bugün Adana Büyükşehir Belediyesi’ni çalışamaz hale getiren, personel maaşlarını ödenemez hale sokan politikanın, kanunun öngördüğü ve bütçenin belirli bir oranının personel maaşına bağlanması hükmünü dahi yok sayan personel siyasetinin sebepleri nelerdi?

Şimdi rakamlara ve belgelere dayalı gerçekleri ortaya koyarak bu enkazın sorumlusunu bulmaya çalışacağız.

BÜYÜKŞEHİR YASASI NE ZAMAN ÇIKTI? NE ZAMAN UYGULANMAYA BAŞLANDI? GERÇEKTEN BÜYÜKŞEHİRDEKİ PERSONEL SAYISINA BU YASA MI NEDEN OLDU?

6 Aralık 2012 Tarih ve 28489 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6360 Sayılı Büyükşehir Yasası bazı maddeleri ile yayınlandığı tarihten itibaren, bazı maddeleri ise 30 Mart 2014 Tarihinde yapılacak olan yerel seçimlerden sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı. Çok ciddi kurumsal değişiklikler getireceği için Valilikler bünyesinde devlet kadrolarından tecrübeli memurların katılımı ile komisyon kuruldu ve çalışmalara başlandı. Komisyon olası sıkıntılara karşı tedbir almayı gaye edinen bir komisyondu.

Çıkan yasa nedeni ile yeni kurulan büyükşehirler; Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van şehirlerinden oluşurken bu şehirlerde mülki sınırlar değişmemiş, il özel idaresi uygulaması devam etmiştir.

Ancak;

Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Mersin, Sakarya ve Samsun büyükşehir belediyelerinin görev ve sorumluluk alanları, il mülki sınırlara genişletilmiştir. Bizi ilgilendiren Adana Büyükşehir Belediyesi’nin durumudur.

Kanunun çıkması ile beraber Adana Valiliği koordinasyonunda Büyükşehir ve İlçe Belediyeleri ile ortak çalışmalar yapılarak, belediyeler 30 Mart 2014 Tarihinde yapılacak yerel seçimlere hazır hale getirilmiştir. Özellikle Adana Büyükşehir Belediyesi’nin, kanunun çıktığı 6 Aralık 2012 Tarihi itibari ile yapmış olduğu personel bazlı ihalelerde 30 Mart 2014 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan Büyükşehir Yasası hesaba katılarak tüm birimlerde minimum yüzde yirmi personel artışı gerçekleştirilmiştir.

Bu anlattıklarımızın anlamı şudur; 30 Mart 2014 tarihinde yapılan yerel seçimlerde Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Hüseyin Sözlü’nün teslim aldığı Adana Büyükşehir Belediyesi’nin personel sayısı ve yapısı tüm ilçe ve köyleri içine alacak, hizmetleri yapabilecek yeterli sayıdaydı. Tersini iddia etmek devleti bakkal dükkânı zannetmek olur. Yasayı çıkaran devlet uygulamaya geçebilmek için bir buçuk yıl süre tanımış ve gerekli tüm hazırlıkları kurulan komisyon marifeti ile gerçekleştirmiştir.

Hüseyin Sözlü’nün teslim aldığı Adana Büyükşehir Belediyesi’nin personel sayısı:

2014 yılına ait personel sayıları,

                        Toplam yekün: 9110 Personel

2018 yılına ait personel sayıları,

                         Toplam yekün: 13040 Personel

Hüseyin Sözlü’nün görevi devrederken kameralar önünde yapmış olduğu açıklamaları yukarıdaki tablolar çürütüyor. Ayrıca dillere pelesenk olan İl Özel İdaresinden gelen aşırı personel sayısının kocaman bir yalan olduğu ortaya çıkıyor. Çünkü gelen toplam personel sayısı ‘’386’’. Bu arada tüm spekülasyonlara son vermiş oluyoruz. Hüseyin Sözlü döneminde toplam alınan personel sayısı ''3930'' rakamı ile netleşmiş oluyor. Takriben 4 bin kişi. Bankamatikçi tartışması bu konuların içerisine dâhildir. Yukarıda zikrettiğimiz rakamın içerisinde kaç kişi bankamatikçi, kaç kişi gerek olmadığı halde sandalye ve masa başında oturuyor onu bilemiyoruz.

Yukarıda yayınladığımız rakamlar, Adana Büyükşehir Belediyesi’ne ait faaliyet raporlarında bulunan resmi verilerdir.

Alınan 4 bin kişinin tamamen siyasal amaç ile alındığı ortada. 5 yıl sonraki seçimleri hizmet üzerinden değil personel politikaları merkeze alınarak seçim kazanma gibi kasaba siyasetinin uygulandığı ortada. Peki bu durumun Adana’ya maliyeti nedir?

Kamuoyunda yine sıkça tartışma konusu edilen Adana Büyükşehir Belediyesi’nin borç batağına düşmesine ne kadar etkisi olmuştur? 

Gereksiz yere, siyasal nedenler ile işe alınan personel içerisinde çok ciddi ve yüksek maaşlar söz konusu olduğunu biliyoruz. Bu kadar ayrıntıya girmek meseleyi boğacağı için biz en düşük maaş üzerinden hesaplamalarımızı yapalım. Tüm personelin aynı yıl içerisinde işe başlamadığını düşünerek adaletli davranmak adına 5 yıl olan süreyi 4 yıla indirelim.

Yaptığımız tahlile Büyükşehir belediyesi İştirak şirketleri olan; İmar AŞ, Beldetaş AŞ, Koza AŞ, Ulaşım AŞ gibi Şirket çalışanlarını dâhil etmedik. Ancak şifahen elde ettiğimiz bilgilere göre bu şirketlerde toplam 1000 kişi çalışıyor. Elimizde belge olmadığı için geçmişiyle kıyasını şimdilik erteliyoruz. Bu şirketlerle alakalı tüm bilgiler geldiği zaman bu şirketlerin personel politikasını da analiz etmiş olacağız.Adana Büyükşehir Belediyesi’nin akıllara zarar borç yükünün dörtte birini, kamu hizmeti sayarak biz bulmuş olduk. Bundan sonrasını bulmak başta Başkan Zeydan Karalar olmak üzere, devlet kurumları ve yargının işidir.

Hülasa: Mevcut tabloya bakınca bankamatikçi sayısından daha fazla gereğinden fazla alınan personelin büyükşehir belediyesine ekonomik anlamda tıkadığı görülüyor. Bu günahın bedelini Adanalı çekmek zorunda mı? Adana büyükşehir belediye başkanı Zeydan Karalar, her yönüyle çok büyük bir sorun olan aşırı personel istihdamını tek başına çözebilecek mi?