Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Üyesi Dr. Müzeyyen Şevkin, hayat pahalılığının olabildiğince arttığı bir dönemde Tarım Satış Kooperatifi’nin isminin ancak Cumhurbaşkanı’nın gofret, abur cubur yiyecekler aldığı bir görüntüyle duyulduğunu vurguladı.
Komisyonda kabul edilen ve kooperatiflerin denetim sistemini sil baştan değiştiren “Kooperatifler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” üzerine söz alan Dr. Şevkin, gelir düzeyi düşük, sermayeleri yetersiz insanların bir araya gelip ekonomik güç sağlamasına imkân sunan kooperatifçiliği yaygınlaştırmanın ülkemiz için vazgeçilmez öneme sahip olduğunu kaydetti.
ÇUKOBİRLİK’İ HATIRLATTI…
CHP’li Dr. Şevkin, "Anadolu’da yüzbinlerce ailenin ekmek yediği, üretim gerçekleştirdiği, gönül rahatlığıyla ürünlerini teslim edip alın terlerinin karşılığını alabildiği kooperatiflerden artık eser kalmadı” dedi.
Adana merkezli, sadece merkezi entegre tesislerinde 10 bine yakın işçiyi barındıran, Türkiye’nin her tarafına yayılmış tesisleri ve kooperatifleri ile yüzbinlerce insanın iş, aş, ekmek kapısı ve umudu olan Çukobirlik’in ne yazık ki kaybedildiğini dile getiren Dr. Şevkin, “Çukobirlik hepinizin bildiği gibi pamukla birlikte soya, kanola, ayçiçeği üreticisini serbest piyasa koşullarına ezdirmeyip üreticiye gübre, tohumluk, ilaç ve küspe desteğinde de bulunmaktaydı. Yaklaşık 50 bin üretici ortağına hizmet veren, iplikten boya basmaya, sıvı yağdan sabuna, biyodizelden dokumaya kadar bir çok alanda Türk ekonomisine büyük katkı sunan, özellikle pamuk üreticisinin ekmek kapısı niteliğindeki bir kurumu yeniden ayağa kaldırma gibi bir dert ile neden dertlenmiyoruz? Neden hâlâ kurumun elindeki son varlıkların da alelacele satışına göz yumuyoruz?” diye sordu.
YÖNETMELİK TEPKİSİ…
Teklifteki maddelerle bazı kooperatiflerin de diğer şirketler gibi bağımsız denetime tabi olabileceğinin öngörüldüğünü ifade eden Dr. Şevkin, “Türk Ticaret Kanunu uyarınca bağımsız denetime tabi olan kooperatiflerin aynı zamanda bu madde ile Kooperatifler Kanunu’nda öngörülen dış denetime de tabi olmaları sonucunu doğuracaktır. Bakanlık temsilcisine ödenecek ücretin yönetmelikle belirlenecek olması sorunludur. Mevcut Kanunda Bakanlık temsilcisine ödenecek ücret ‘birinci derece kadrolu memurun en yüksek yurtiçi günlük harcırahının iki katından fazla olmamak kaydıyla bakanlıkça tespit ediliyorken’; teklifte ücret tarifeleri, temsilci nitelikleri, görev ve yetkisi, temsilci görevlendirmesinin usul ve esasları ilgili Bakanlıkların görüşü alınarak Ticaret Bakanlığı yönetmeliğiyle belirlenecek ve ücreti kooperatif ödeyecektir. Mevcut yasada açıkça belirtilmiş tarife bu teklif yoluyla neden yönetmeliğe bırakılmaktadır?” dedi.
ADINI ‘CUMHURBAŞKANI’YLA DUYURDU…
CHP’li Dr. Şevkin, “Hayat pahalılığının olabildiğince arttığı bir dönemde Tarım Satış Kooperatifi’nin ismini ancak Cumhurbaşkanı’nın gofret, abur-cubur yiyecekler aldığı bir görüntüyle duyduk. Sayın Erdoğan fiyatların makul ve ucuz olduğunu söylese de tam tersine bazı ürünlerin ve özellikle Ayçiçek yağı fiyatının diğer bazı marketlerden daha pahalı olduğu görülmüştür. Yeni düzenleme ile kooperatiflere bir düzen getirilmek isteniyor ancak tarım satış kooperatifi marketlerinin 2019 yılında 46 milyon 5 bin 231 lira olan zararının 2020 yılında 12 milyon 248 bin 330 lira artarak 58 milyon 253 bin 561 lira olduğu anlaşıldı” dedi.
HUZUR HAKKI VAR MI?
“Cumhurbaşkanı’nın bir sözüyle 1000 yeni market açılışı nasıl ve hangi tarihler arasında gerçekleşecektir?” diye soran Şevkin, “Hükümet bu konuda nasıl süreç yürütmeyi planlıyor? Marketlerin neden zarar ettiğine yönelik bir araştırma yapılmış mıdır? Yeni açılacak marketlerde vatandaşa piyasa fiyatının altında ürün tedariki yapılacak mıdır? Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Fahrettin Poyraz’ın net maaşının 62 bin 500 Türk Lirası olduğu doğru mudur? Ayrıca başka kurumlardan huzur hakkı var mıdır? Önümüzde zarar eden bir kurum dururken genel müdür hangi başarısından dolayı bu kadar maaş almaktadır?” diye sordu.