ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) eski direktörü Dr. Tom Frieden, ABD Temsilciler Meclisi Tahsisat Komisyonu’nda yaptığı konuşmada Kovid-19’a dair "10 net gerçeği" ortaya koydu.
Şimdi Resolve to Save Lives (Hayat Kurtarmak için Çözüm) adlı küresel bir halk sağlığı organizasyonunu yöneten Frieden, pandemiyle ilgili şöyle konuştu:
Küresel halk sağlığı alanında geçirdiğim 30 yılda hiç böyle bir şey görmedim. Bunun benzeri görülmedi, korkutucu.
CNN’in aktardığına göre Frieden’ın bahsettiği 10 gerçek, şöyle sıralandı:
1. New York’ta durum gerçekten kötü
Frieden, ölümlerin önemli ölçüde azaldığı son günlerde bile New York’taki Kovid-19 ölümlerinin diğer bölgelerden daha yüksek olduğunu ifade etti.
Johns Hopkins Üniversitesi verilerine göre New York, 321 bin 192 kişiyle ülkedeki herhangi bir eyaletten daha fazla doğrulanmış vakaya sahip. Eyalette 25 bin 231 bin hastanın hayatını kaybettiği bildirildi.
2. Bu daha başlangıç
Frieden ayrıca, salgının hala başlangıç aşamasında olduğunu ifade etti.
Uzmanlar John Barry ve Marc Lipsitch de koronavirüs pandemisinin iki yıl daha sürebileceğini öngören yeni bir rapor yazmıştı. Durumun "şimdiye kadar gördüğümüzden çok daha kötü" olabileceği düşünülüyor.
3. Veriler, virüse karşı güçlü bir silah
Frieden, eğilimleri izlemek için kullanılan verilerin, kümelenmelerin salgınlara dönüşmeden durdurulmasını sağlayabileceğini söyledi. Buna göre veriler sayesinde küçük çaplı salgınlar, epidemilere dönüşmeden engellenebilir.
4. Virüsün kuşatılması gerekiyor
Evde kalma emirleri virüsün yayılmasını yavaşlatıyor ve New York’la California gibi eyaletlerde eğriyi düzleştiriyor.
Buna göre ABD’deki eyaletler kısıtlamaları hafifletmeyi değerlendirirken, ülke enfeksiyonlarda artış riskiyle karşı karşıya. Frieden bu yüzden virüsün kuşatılması ve hareket etmesine izin verilmemesi gerektiğini düşündüğünü bildirdi.
Metrikleri ve Değerlendirme Enstitüsü'nün hazırladığı bir modellemede kısıtlamaların gevşetilmesiyle birlikte 134 bin Amerikalının Ağustos’a kadar ölebileceği ortaya konmuştu.
6. Ön cephedeki kahramanları korumalı
Frieden ayrıca, “Sağlık çalışanlarını ve diğer gerekli personeli ya da bu savaşın ön cephesindeki kahramanları korumalıyız” dedi.
CDC’nin tahminine göre, ülkede 9 bin 200'den fazla sağlık çalışanı koronavirüsle enfekte oldu.
Uzmanlara göre sağlık çalışanları koronavirüs konusunda en büyük riski taşıyor. Ancak birçok hastanede, çalışanların virüsten korunması için gereken N95 maskeleri gibi temel koruyucu ekipman sıkıntısı yaşanıyor.
7. Toplumdaki en savunmasız kişiler de korunmalı
CDC, ABD'de bildirilen 10 koronavirüs ölümünden 8’i, 65 yaş ve üstü yetişkinlerden oluştuğunu açıkladı. Astım, kalp hastalığı, yüksek tansiyon veya diyabet gibi rahatsızlıkları olan kişilerin de daha fazla risk altında olduğu biliniyor.
8. Hükümetlerin ve özel şirketlerin birlikte çalışması gerekiyor
Frieden’a göre hem hükümet hem de sanayi kuruluşları, geliştirelecek bir aşının test edilmesi ve dağıtımını mümkün olan en kısa sürede olanaklı kılmak için büyük ve uzun erimli yatırımlar yapmalı.
Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü başkanı Dr. Anthony Fauci, Mart'ta yaptığı açıklamada, aşının bir yıldan 18 aya kadar mevcut olabileceğini öne sürmüştü. Ancak Johns Hopkins Üniversitesi Sağlık Güvenliği Merkezi'nden Dr. Amesh Adalja, “Endüstriyel ölçekte bir aşının 18 ayda mevcut olacağını sanmıyorum, aşıların gelişim süreci genellikle aylar değil yıllarla ölçülür” demişti.
9. Kovid-19 dışındaki sağlık sorunları ihmal edilmemeli
Koronavirüs pandemisi dünya çapında birçok hastanenin kaynaklarını baskı altında bıraktı. Önceden belirlenen birçok prosedür iptal edildi veya ertelendi. Diğer hastalar tedaviyi beklettikçe endişeler de artmaya başladı. Ayrıca birçok hasta da virüse yakalanma korkusuyla hastanelere başvurmak istemiyor.
10. Hazırlık her şeyden önemli
Frieden, bir daha asla salgınlara hazırlıksız yakalanmamak gerektiğini söyledi ve ekledi:
Gelecekteki salgınlar kaçınılmaz. Bu kadar hazırlıksız kalmaya devam etmemiz ise kaçınılmaz değil.