Türkiye'de 2021 yılında toplam 274,9 milyar liralık sabit yatırım projesi için 12 bin 740 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendi. Geçen yıl 356 adet yatırımla Toplam Sabit Yatırım Tutarı bakımından bir önceki yıla göre sıralamadaki yerini koruyan Adana, 9 milyar 472 milyon liralık yatırımları ile 3. Bölge illeri içerisinde ikinci sırada yer aldı.
Adana Sanayi Odası (ADASO), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın verilerinden derlediği 2021 Yılı Yatırım Teşvik İstatistikleri Raporu'nu yayınladı. Rapora göre, Türkiye genelinde Aralık ayında düzenlenen teşvik belge sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 81,1 oranında artarak 2 bin 123 adet oldu. Bu sayıyla birlikte Türkiye'de 2021 yılı Ocak-Aralık döneminde düzenlenen toplam belge sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 22,2'lik artışla 12 bin 740 adede yükseldi. Bu sayıyla birlikte Türkiye'de 2021 yılı Ocak-Aralık döneminde düzenlenen toplam belge sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 22,2'lik bir artışla 12 bin 40 adede yükseldi.
2021 yılında Ocak-Aralık döneminde düzenlenen yatırım teşvik belgelerin sayısında bir önceki yıla göre yüzde 22,2'lik bir artış oranı ile 12 bin 740 adede ulaşıldığı belirtilen raporda, belge sayısındaki artışa oranla yatırımlar için öngörülen sabit yatırım tutarları ise bir önceki yıla göre yüzde 0,3 oranında azalış göstererek 275,6 milyar TL'den 274,9 milyar TL'ye geriledi. Yapılacak yatırımlar için öngörülen istihdam oranlarında ise bir önceki yıla göre yüzde 28,8 oranında artış eğilimi görüldü.
En fazla yatırım imalat sanayiinde oldu
Raporda, 2021 yılı Yatırım Teşvik Belgesi verilerine göre, Türkiye'nin İmalat Sanayi, 9 bin 450 adet yatırım ve yüzde 74,2 pay ile en çok yatırım yapılan sektörü olduğu bilgisi yer aldı. Raporda, "Ülkemizde Ocak-Aralık döneminde düzenlenen yatırım teşvik belgelerin sabit yatırım tutarı bakımından sektörel dağılımına bakıldığında yüzde 67,3 pay ile İmalat Sanayi ilk sırayı alırken bu sektörü yüzde 17,4'lük pay ile Hizmetler Sektörü takip etti. 2021 yılında Tarım ve Hizmet sektörlerinde yatırım sayıları azalırken diğer sektörlerde yatırım sayısında artış görüldü. Yatırımların tutarları bakımından incelendiğinde ise İmalat, Hizmetler, Madencilik ve Tarım sektörlerinde artış görülürken Enerji Sektöründe ise azalış eğilimi yaşandı. Son 20 yıl verilerine bakıldığında ise İmalat Sanayine yapılan yatırım paylarının 2007 ve 2008 yıllarında yüzde 70'lerin üzerine çıktığı, 2016 yılında yüzde 36'lara kadar gerileyen sektörün son beş yılda sürekli artış eğilimi ile yüzde 74,2 seviyelerine geldiği görüldü" denildi.
Sabit yatırım tutarı payı yüzde 67,3 oldu
Sabit yatırım tutarına göre İmalat Sanayi yatırımları yüzde 67,3 pay ile en çok yatırım yapılan sektör oldu. Son 20 yıl verilerine bakıldığında ise İmalat Sanayine yapılan yatırım paylarının 2016 yılında yüzde 26'lara kadar gerileyen sektörün son beş yılda sürekli artış eğilimi ile yüzde 67,3 seviyelerine kadar yükseldiği görüldü.
İstihdam sayılarına göre de İmalat Sanayi yatırımları yüzde 83,1 pay ile en çok istihdam oluşturan sektör oldu. Son 20 yıl verilerine bakıldığında ise İmalat Sanayine yapılan yatırım paylarının 2016 yılında yüzde 46.1'lere kadar gerileyen sektör, son beş yılda sürekli artış eğilimi ile yüzde 83,1 seviyelerine geldi.
İplik ve dokuma en çok yatırım alan sektör oldu
Raporda, 2021 yılında İmalat Sanayi yatırımları içerisinde yüzde 10,7 pay ve 19,800 milyon TL'lik sabit yatırım tutarı ile iplik ve dokuma sektörünün, en çok yatırım alan sektör olduğu belirtildi.
Kasım ayında İmalat Sanayi yatırımları içerisinde bin 190 adet yatırımla hazır giyim/konfeksiyon sektörünün en çok yatırım yapılan sektör olduğu ifade edilen raporda, 2021 yılında bin 190 yatırımla İmalat Sanayi içerisinde en çok yatırım yapılan sektör olan Giyim Eşyası (Konfeksiyon) sektörüne, 401'i Aralık ayında olmak üzere 2021 yılı sonunda toplam bin 190 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendiği belirtildi.
Adana en çok yatırım yapılan iller arasında 9'uncu
2021 yılı sonunda tüm sektör verilerine göre Toplam Sabit Yatırım Tutarı bakımından Adana'nın tüm iller arasından en çok yatırım yapılan iller sıralamasında 9'uncu sırada yer aldığı vurgulanan raporda, şu bilgilere yer verildi:
"Adana, Aralık ayı sonunda sabit yatırım tutarına göre yüzde 3,4'lük pay ile 356 adet yatırımla 9'uncu sıralamadaki yerini korudu. Eylül ayında 5'inci sırada yer alan Bursa, Ekim, Kasım ve Aralık aylarındaki yatırımlarıyla 2'nci sıraya kadar yükseldi. Bu sonuçla İzmir, Kocaeli ve Ankara illeri birer basamak geriledi. Sıralamadaki ilk 10 ilin toplam payı yüzde 52,6 olarak gerçekleşti.
Adana'nın da içerisinde yer aldığı 3. Bölge illeri arasında en fazla yatırım yapılan ilk beş ilin dağılımına bakıldığında, Gaziantep 477 yatırım ve 12 milyar 922 milyon TL'lik yatırımları ile ilk sırada yer aldı. Adana ise 356 yatırım ve 9 milyar 472 milyon TL'lik yatırımları ile 3. Bölge illeri içerisinde ikinci sırada yer aldı.
Geçen yılın sonunda yatırımların sayı bakımından yüzde 58,6'sı, yatırım tutarı bakımından ise yüzde 63,1'i gelişmiş 1. ve 2. Bölge illerine yöneldi. Türkiye'de yatırımların az gelişmiş 4, 5 ve 6. Bölge illerine yapılmasını öngören mevcut yatırım teşvik sisteminde, bu bölgelerin sabit yatırım tutarına göre tüm yatırımlar içerisindeki toplam payı yüzde 20,3 olarak gerçekleşti. Belge/yatırım sayısı bakımından ise yüzde 28,1 paya sahip olan bölgenin öngörülen istihdamdaki payı ise yüzde 52,9 oldu."
Adana'nın imalat sanayiindeki başarısı
2021 Yılı Yatırım Teşvik İstatistikleri Raporu'na göre, Türkiye imalat sanayi yatırımlarında Eylül ayında 1 milyar 607 milyon TL'lik sabit yatırım tutarı ile 1'inci sıraya kadar yükselen Adana, Aralık ayı verilerine göre 274 milyon TL'lik yatırımları ile aylar bazında 23'ncü sıraya, Ocak-Aralık dönemi verilerine göre ise 7 milyar 711 milyon TL'lik yatırımları ile ülke genelinde 9'uncu sırada yer aldı. 2021 sonunda; Adana'da yatırımların belge sayısına göre yüzde 59'u İmalat Sanayine, yüzde 25'i Tarım Sektörüne ve yüzde 7,6'sı Enerji Sektörüne yöneldi. Toplam sabit yatırım tutarına göre ise 210 adet yatırım ile en fazla yatırım çeken İmalat Sanayi, toplam 7 milyar 711 milyon TL'lik yatırımla tüm sektörler içerisinde yüzde 81,4'lük pay ile en önemli sektör oldu.
2021 yılında Adana'da ana sektörlerdeki büyük ölçekli yatırımlar olarak İmalat Sanayi ilk sırada yer aldı. İmalat Sanayi alt sektörü; Tekstil İplik ve Dokuma, Kağıt Hamuru, Kağıt ve Mukavva İmalatı, B.Y.S. Metal Eşya İmalatı, Plastik Ürünleri İmalatı, Ana Kimyasal Maddelerin İmalatı, Demir-Çelik Dışındaki Ana Metal Sanayi, Sentetik Kauçuk ve Plastik Ham Maddeleri İmalatı ve Tekstilin Aprelenmesi başlıklarından oluştu. Bu sektörlere sabit yatırım tutarı 7,711 milyon TL olan 210 teşvik belgesi verildi.
Hizmet sektöründe ise "Diğer Destekleyici Ulaştırma Faaliyetleri, Genel Kamu Hizmetleri Depolama ve Ambarlama Hizmetleri, Oteller, Moteller, Pansiyonlar ve Diğer Konaklama Yerleri, Hastane Hizmetleri, Genel Ortaöğretim Hizmetleri, Teknik ve Mesleki Ortaöğretim Hizmetleri ve İlköğretim Hizmetleri'nde toplam 27 teşvik belgesi düzenlendi. Tarımda 89, enerjide 27 ve madencilikte de 3 teşvik belgesi oluşturuldu.
Adana'ya düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerine ait toplam sabit yatırım tutarı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 36,2 oranında artış göstererek 9 milyar 472 milyon TL'ye ulaştı.