Takriben bir aydır devam eden Adana Ticaret Odası (ATO) seçim süreci, şimdiye kadar alışık olmadığımız derecede gündemi meşgul etti. Mesele, sadece ticaret erbabının temsilcilerini seçmekten çok, siyasette dahi görünmeyen aşırı ve orantısız bir güç savaşına döndü.
Acaba neden?
Seçim sürecinde kimi STK başkanları, gazeteciler; saygın, ürkek, kimi zaman da tedirgin bir üslupla itidal tavsiye ettiler. Ülke ve Adana siyasetine sinmiş olan korku ve ondan sirayet eden dil, dinamikleri çok farklı, siyasetten bağımsız, özerk, sivil alana ait bir kurum olan ATO seçimlerine de yansıdı.
Hakim kanaat, Mehmet Şahbaz’ın çok rahat bir biçimde başkanlık seçimini kazanacağı, Yücel Bayram’ın kaybedeceği yönündeydi. Gerçekten; reel / rasyonel / politik verilere baktığımız vakit Şahbaz’ın hayli ‘güçlü’ görünüme sahip olduğuydu. Destekleyen odak açısından bu gücü pervasız bir biçimde göstermek gerekiyordu. Gerçekten de süreç, güç merkezli ilerledi.
Bu süreçte hesaba alınmayan, dünya çapında şöhrete sahip olan ‘Adana refleksinin’ hesaba katılmamasıydı. Hesaba katılmayan durum kendini gösterdi. Yücel Bayram başkanlık seçimini kazandı.
‘Adana refleksi’ dediğimiz refleksten kısaca bir demet sunayım.
Güç ve parayla memleketi hizaya getirmeye çalışırsanız, diğer şehirlerde olmayan; anti pragmatist, anti politik,anti rasyonel Adana refleksi devreye girer.
Sabancılar'ın adayı karşısında Sanayi Odası seçimlerini kazanan Ümit Özgümüş başkanlığını bu reflekse borçlu.
MHP’ye geçtiği için ezilmeye çalışan Aytaç Durak, o tarihlerde kazandığı seçimi bu reflekse borçlu. Ceyhan Belediye Başkanı iken istifa edip, aday olup, Adana Büyükşehir Belediye başkanı seçilen Hüseyin Sözlü, hayatının en ciddi kariyerini bu reflekse borçlu.
Adana siyaset ve STK tarihine vakıf biri olarak bu konuda yüzlerce örnek, isim ve hadise yazabilirim ama verdiğim yakın tarih örnekleri meramımı anlatmaya yeter.
ATO seçimlerine etki ettiğini zanneden güçlülerin, bilgileri değil ama yaşları itibariyle yaşayıp tecrübe edip gördükleri, Adana refleksini hesaba almak için yeterliydi ama güç sarhoşluğu realiteyi görmeyi engelledi.
Seçilen başkan Yücel Bayram da başkanlığını Adana refleksine borçlu. İlginç bir durum ama seçimin kaybedeni diğer aday Mehmet Şahbaz değil. Listesinin tamamının yönetime girmesi her halde önemli bir veridir.
Peki, bu fotoğrafın kaybedeni kim? Orantısız güç kullanarak, ATO’yu hizaya çekmek isteyen kim?
Hiç kuşkusuz Adana Sanayi Odası Başkanı Zeki Kıvanç.
Geçen seçimlerde karşısında durarak, bu seçimde yanında yer alarak seçimi Mehmet Şahbaz’a kaybettirdi. Genel kanaat; Zeki Kıvanç müdahil olmasaydı, seçimi Mehmet Şahbaz’ın kazanacağı yönündedir.
ADASO Başkanı Zeki Kıvanç’ın, ATO seçimlerine müdahil olduğu bilgisi, kulis ve dedikodu bilgisi değildir. Bizzat var gücüyle, etki alanıyla, ilişkisi bulunan etkin kimselerle seçim sürecine orantısız bir biçimde müdahil olduğunun özellikle bilinmesini zaten tavırlarıyla tercih etti.
Muhafazakarından sosyal demokratına, tarikatçısından liberaline geniş bir skalada kurduğu ilişkiler ağıyla, ATO seçimlerini alacağına dair hesap, Adana refleksine takıldı.
Ayrıca; ADASO Başkanı Zeki Kıvanç’ın ATO seçimlerine bu denli yüklenmesinin sebebi nedir? Biz Adana’da, geçmişte, ADASO Başkanlık makamının işleyişinde böyle bir durum görmedik. Ne resmi, ne de geleneksel yönüyle böyle bir durum söz konusu değil.
Gerçekten Zeki Kıvanç neden bu tür seçimlere müdahil olup, yönlendireceği, çok kolay etkileyeceği isimleri destekleyerek kendisini yıpratıyor? Şu an başkanlık yaptığı odanın başkanlığı çok onurlu ve prestijli bir makam. Türkiye’nin en önemli sanayi kentlerinden biri olan Adana’nın, sanayi odası başkanlığı, bir sanayici için oldukça onurlu ve yeterli güçlülüğü sağlayacak olanaklara sahip bir makam. Diğer oda ve kuruluşların seçimine, dozunu kaçırarak neden bu kadar ilgili?
Neyse, yine olmadı. Mobilyacı Niğdeli Yücel sadece sessiz kalarak, güçlü olmadığını aksettirerek, güçlü olanı yendi. Kendisini tebrik ederken ‘Adana refleksini’ her daim hatırda tutmasını tavsiye ediyorum.
ADASO Başkanı Sayın Zeki Kıvanç olup bitenlerden hisse çıkarır mı bilmem ama ilişkilerinde büyük küçük herkese teşhirci bir nezaketle ‘abi’ diye hitap ettiğini biliyorum. Onun literatürüyle bitireyim;
‘’Adam kazandı’’ Zeki Abi.
Haber - Yorum - Analiz: Taner Talaş