Orhan Kemal ve Adana: Bereketli Topraklara Bir Yolculuk
Adana bu yıl yine portakal çiçeklerinin kokusuyla değil, edebiyat, kültür ve sanatın en bereketli hâliyle karşıladı misafirlerini. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Türkiye Kültür Yolu Festivali kapsamındaki ilk durağı olan 13. Uluslararası Portakal Çiçeği Karnavalı büyük bir coşkuyla başladı. Şehrin dört bir yanı konserler, sergiler ve söyleşilerle şenlenirken, biz de karnavalın ilk gününde anlamlı bir etkinliğe katıldık: "Orhan Kemal ve Adana" söyleşisi.
Festivalin ilk gününde, Çırçır Sanat Merkezi’nde gerçekleşen söyleşide, moderatörlük görevini gazeteci Mazlum Vesek üstlendi. Konuklar ise edebiyat ve sanat dünyasından tanıdık isimlerdi: Yazar Işık Öğütçü, oyuncu-yazar Ercan Kesal ve araştırmacı Nevzat Hız. Seyhan Belediye Başkanı Oya Tekin’in de katılım gösterdiği etkinlik yoğun ilgi gördü.
Orhan Kemal’in oğlu Işık Öğütçü, konuşmasında babasının Adana’ya ve üretkenliğe dair güçlü bağlarını şu sözlerle anlattı:
"Orhan Kemal bu toprağın has evladı. Dedem de buralı. 21 yılda 59 eser üretmiş bir yazar. Bereketli Topraklar’ı yazan bereketli bir yazar diyebilirim. Adanalıların, özellikle gençlerin bu eserleri keşfetmesini çok isterim. Onun kitaplarını okumuyorsunuz sadece; o kitaplarla Adana’yı yaşıyorsunuz. Hatta tarihteki olaylara da şahit oluyorsunuz. İstanbul’daki Orhan Kemal Müzesi’ni açtıktan sonra babama daha çok gömüldüm ve onun ne kadar büyük bir hazine olduğunu bir kez daha keşfettim." dedi.
Oyuncu ve yazar Ercan Kesal da söyleşideki etkileyici konuşmasıyla edebiyatın hayal gücüyle nasıl başka sanatlara can verdiğini şöyle anlattı:
"Orhan Kemal’in kitapları size hayal kurmayı öğretiyor. Bu evrenin dışında başka bir evren yaratıp ona inanıyorsunuz. Sonra bu hayallerinizi sinemada, yağlı boya tablolarında yeniden görüyorsunuz. Ben Orhan Kemal’in çırağıyım, daha ne söyleyebilirim ki?"
Kesal ayrıca Adanalılara duyduğu hayranlığı da dile getirdi ve onların her zaman “kamera karşısına çıkacakmış gibi” bir havası olduğunu söyleyerek, şehrin içsel sanatçılığını vurguladı.
Araştırmacı Nevzat Hız ise kendi çalışması olan Orhan Kemal Sözlüğünden yola çıkarak, yazarın Adana’ya özgü kelimeleri nasıl ustalıkla metinlerine taşıdığını ve bu dilin korunması gerektiğini hatırlattı:
"Orhan Kemal’in eserlerinde geçen yerel deyim ve sözcükler, onun Adana’ya olan aşkının ve tutkusunun en güçlü göstergelerinden biri. Bu kelimelerin unutulmaması gerekiyor; çünkü her biri kültürel bir miras."
Mazlum Vesek’in sahneye davet ettiği Eskici ve Oğulları'nda oynayan ve Altın Koza A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili olan İsmail Timuçin ise Orhan Kemal'in eserlerinden uyarlanan film ve dizilerin Adana’nın zenginliğini bir kez daha ortaya koyduğunu belirterek şöyle dedi:
"Bu işlerde yer almaktan ve o değerli isimlerin yaşadığı bu şehirde yaşamaktan gurur duyuyorum." dedi.
Söyleşi boyunca samimi anlar yaşandı. Etkinlik, soru-cevap bölümünün ardından Orhan Kemal’in eserleri üzerinden geçmişin Adanası ile günümüz Adanası arasında kurulan bağın konuşulmasıyla sona erdi. Orhan Kemal’in, bu toprakların sadece hikâyesini yazmadığını, o hikâyeyi yaşadığını ve yaşattığını bir kez daha hissettik.
Portakal çiçekleri kadar edebiyatın da kokusu vardı bu şehirde. Ve o koku, Orhan Kemal’le birlikte bereketli toprağından yeniden yükseldi.