Yapım tarihi tam olarak kayıtlarda belirtilmeyen ancak iki yüz yıla yakın tarihi olduğu bilinen, geç Osmanlı döneminin önemli mimari yapılarından birisi olan, Adana’da bulunan Nuri Has Pasajı her geçen gün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Ermeniler tarafından hastane ve okul olarak kullanılan bina, 1909 yılında “Adana Ermeni Olayları” olarak tarihe geçen karşılıklı çatışmalar sonrasında Hazine'ye devredilen yapı, Adana sanayi tarihinin en önemli simalarından biri olan Nuri Has tarafından satın alınmasından sonra, bölge insanına alışveriş ve ticaret merkezi olarak hizmet verdi.

Has Ailesi’nin evlilikler nedeniyle akrabası olan Aksoy Ailesi’nin damadı Tuncay Özilhan’ın miras yoluyla ortak olduğu yapı, zaman içerisinde ilgisizlikten dolayı çürümeye terk edildi.

ZEYDAN KARALAR’IN PROJESİ VE PROTOKOLÜ NE OLDU?

1994 yılında Adana kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulu tarafından tescil edilen Nuri Has Pasajı’nın mevcut halinin düzeltilmesi için ilk teşebbüs, 2016 yılında dönemin Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar tarafından gerçekleştirildi.

https://www.hurriyet.com.tr/tarihi-nuri-has-pasaji-eski-ihtisamina-kavusuyor-28975375

İstanbul’a giden Karalar, Has ve Özilhan ailelerini bir araya getirerek, sorunun çözümü noktasında protokol imzalanmasına vesile oldu.

Ancak devam eden süreçte, pasaj esnaflarından bazılarının idare mahkemesine giderek süreci tıkaması, ilgili projenin rafa kalkmasına neden oldu.

Aradan geçen 6 yıl içerisinde pasaj istismara açık bir hale gelerek tanınmaz hale geldi. Bu süre içerisinde herhangi bir kurum ve kuruluşun ilgi göstermemesi de pasajın kaderine terk edilmesine neden oldu.

ÖZİLHAN VE HAS AİLELERİNİN SON DURUMDAN HABERİ VAR MI?

Ülke genelinde spor, sanat, kültür ve hayır işlerinde ön planda yer alan Has ve Özilhan ailelerinin büyüklerinin ismini taşıyan Nuri Has Pasajı’na karşı ilgisizlikleri eleştiri konusu olurken, mevcut durumdan haberdar olup olmadıkları bilinmiyor.

Nuri Has ve eşi Zekiye Has.

Adana’da birçok sosyal sorumluluk projesi gerçekleştiren, Ceyhan yolu üzerinde bulunan Anadolu Efes bira fabrikası başta olmak üzere birçok yatırımı olan ailenin, Nuri Has’ın ismini taşıyan esere sahip çıkması bekleniyor.

Ziyapaşa Bulvarı’nda bulunan Talip Aksoy’a ait konak.

TALİP AKSOY KONAĞINI KORUYANLAR PASAJI NEDEN KORUMUYOR?

Has Ailesi’nin damadı olan Talip Aksoy’un Ziyapaşa Bulvarı girişinde bulunan konağı uzun yıllardır koruması nedeniyle Adanalıların haklı takdirini kazanırken, Talip Aksoy’un damadı olmasından dolayı pasajın hissedarı olan Tuncay Özilhan ve sahibi olduğu Anadolu Grubu’nun konuya ilgisiz kalması, Adanalıların haklı olarak eleştirisine neden oluyor.

AKİF KEMAL AKAY PROTOKOLÜ YENİDEN HAYATA GEÇİRECEK Mİ?

Dönemin Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar’ın gerek resmi kurumlar gerekse tapu sahibi ailelerle görüşerek başlattığı ancak sonuçlanmayan süreci, Seyhan Belediye Başkanı Akif Kemal Akay’ın ilgilenerek yeniden hayata geçirmesi mümkün görünüyor. 

Tarihi eser, kültür ve sanat konularına duyarlılığı ile bilinen Akay’ın Adanalı eşraf ailelerle olan iyi ilişkileri, konunun çözümünün mümkün olduğunu gösteriyor.

Son yıllarda Adana’ya gösterilen yerli ve yabancı turist akınına ciddi katkılar koyacak olan, şehrin ortasında hayalet gibi duran Nuri Has Pasajı’nın bir an önce restore edilerek gelecek nesillere bırakılması kentte yaşayanların ortak dileği olarak beklemeye devam ediyor.