Dünya cennetinin sihirli formülü:

"Bana kul hakkı ile gelme..."

Sedat Memili

Ben 1960'lı yıllarda İmam Hatip'te okurken Merhum Arapça Hocamız bir cümle yazmıştı asla unutmam: "Ey genç oku ve Öğren! Unutma cehalet ayıptır, cehalete kimse razı olmaz, ancak eşek razı olur."

Bu doğru bir cümle. Ayeti Kerimede de, "ilim sahipleri yükselir" diyor. Bir alimin uykusu, abid'in ibadetinden daha üstündür. Çünkü alim uykudayken bile ilim ile haşır neşirdir. İlim bir ibadettir.

İslam ilme değer vermiş ama ne hikmetse, biz bu konularda yani İslam dünyası olarak bu konularda mesafe kat edememişiz.

Çukurova Üniversitesi Ramazanoğlu Konağı Kültür Merkezi'nin Konuğu, Adana Eski İl Müftüsü Sayın Mehmet Barış idi. Prof.Dr. Gözde Ramazanoğlu'nun daveti üzerine çok sayıda konuğun katıldığı konferansın konusu "Kuran ve İnsan" idi.

İlk Bölümünü geçen Pazartesi günü yayınladığımız konferansın 2. Bölümünü paylaşıyorum.

Muhammed İkbal'in deyişi ile "eşkıyalık evliyalığa dönüşmüştür." işte burada kalmıştık. Söz yine Sayın Barış'ta:

Bu günde Kuran'ın iyi okunup doğru anlaşılırsa, dünyanın özlemini çektiği ideal insanlar yetiştirilebilir.

"BANA KUL HAKKI İLE GELME"

- Bu noktada kişisel fikrimi söylemek istiyorum. Kuran'ın kendisini ve Kur'an hakkında yazılmış cilt cilt kitapları ve gece gündüz konuşan, hacı, hocaları bir yana bırakalım. Bir kelimeden yüzlerce yorum çıkaran anlayışları da dışlayalım, sadece dört kelimelik ilkeyi hatırlayalım: "Bana kul hakkı ile gelme..." İşte dünya cennetinin sihirli formülü.

Lütfen, kulun, kul hakkı yemediği bir dünya düşünün.

İnsanların kendi aralarında, aile bireyleri birbirleri ile olan ilişkilerde, ticari hayatta, devletin vatandaşlarla olan ilişkilerinde ve soluk aldığımız her alanda, kulun, kul hakkını yemediği bir dünya... Sizce cennetin başka tanımı var mı?"

KURAN ANLAMADAN OKUNMAZ

Evet, Sayın Müftümüze kulak vermeye devam ediyoruz:

"Kuran'ı baştan sonra hızlı hızlı okuyup geçmek yerine, ayetlerini düşünerek, yorumlayarak, ne demek istediğini anlayarak okumakta yarar var. Ne zaman ki insan Kuran'ı anlayarak okursa, o zaman Kuran'ın değiştirmek istediği mükemmel insan olur.

İslam dünyasının sıkıntısı, kuranı anlamadan okumalarıdır.

Şu an dünyanın dört bir tarafında 24 saat aralıksız Kuran okunuyor; peki neden Kuran'ın istediği insan olamıyoruz? Kuran'ın istediği hayat nerede?

ALLAH "BİZ" DİYE HİTAP EDER

Allah ayetlerde insandan söz ederken veya insana hitap ederken "Biz" ifadesini kullanır. Bunun anlamı, insanın yaratılışındaki üstünlüğüne dikkat çekmek içindir.

Bir olan ve eşi olmayan yüce yaratıcının, "Biz" ifadesini kullanması, O'nun büyüklüğüne işaret ettiği gibi, bu kalıpta anlatılan işin büyüklüğünü de işaret etmektedir.

İnsana düşen ise, Allah tarafından kendisine verilen değerin farkında olması ve korumasıdır.

İnsan diğer yaratılmış varlıklarla kıyaslandığında; eliyle, yüzüyle, düşünceleri, davranışları, sosyal hayatı, yapısı, maddi ve manevi varlığı ile çok farklı bir varlıktır. Hatta kainatın bütün özelliklerini kendi varlığında toplamıştır. Onun için "Biz insanı en güzel surette yaratık" der ve kendi nefesinden ona hayat verir.

Peki kendi aralarındaki ölçü nedir? "En üstün olanınız, günahlardan en çok korunanınızdır..." diyor.

ALLAH'TAN KORKU KONUSU

Bazen sorarlar, Allah'tan korkulur mu? Halk dilinde korkmak anlamı ile Allah'tan korkmak lazım ve ardından soruyorum, Korkmak mı sevmek mi?

Esasında Allah'ın ayeti kerimelerinde sözünü ettiği korkmak ne demek? Bakıldığı zaman o kelimenin kökeninde "Allah'a daha saygılı olma" ifadesini görürüz. Bizim korkmak diye anladığımız, Allah'a daha saygılı olmakla eş anlamlıdır. İstenen, korku değil, daha saygılı olmaktır.

İnsan sevdiğine karşı çok saygı duyar. Korktuğu bir insana karşı saygı duyar mı? Ayetlerde kastedilen, sevgidir aslında. Allah'ı ne kadar sever ve benimsersen o kadar huzurlu yaşarsın. İnsanlığı düşündüğü kaba anlamda Allah'tan ne kadar korkarsanız o kadar uzaklaşırsınız, ama Allah'ı ne kadar severseniz o kadar saygı duyar ve yakınlaşırsınız.

Kuran'ın temel amaçlarından biri de insanı Allah'a yaklaştırmaktır.

İNSANIN ÖLDÜRME HAKKI

Hiç bir insanın diğer insanın canını almaya hakkı ve yetkisi yoktur. Ayeti Kerime: "Bir insanı katleden, insanlığı katleder" demektedir. Bir insanı hayata döndüren, bütün insanlığı hayata döndürür. Bu açıdan bu fikre bütün dünyanın ihtiyacı vardır. Esasında şu an bütün dünyanın Kuran'a ihtiyacı vardır.

Allah, insanı taşıyamayacağı bir sorumluluğu insana yüklememiştir.

Gerek kendi ülkemiz, gerek İslam dünyası ve gerekse bu günkü dünyamızda dağınıklık, keşmekeşlik, kavga ve gürültünün sebeplerinden birisi, gerçekten Allah'ın insanlığın tek vücut yaşaması için göndermiş olduğu Kuran'ı anlamamış, anlayamamış olmasındandır.

Kuran'ı okumak başka anlamak başka; anlamak ile okumak arasında fark vardır.

Allah insana kendine istikamet edinsin diye bir irade vermiştir; bu iradeyi kullanacak olan yine insandır. İnsan kendi kendinin şahididir.

KURAN İLME ÖNEM VERİR

Ayet şöyle der: "Ki Allah sizden ve inananları ve kendilerine ilim verilenleri derecelerle yükseltir. Biz dilediğimizi derecelerle yükseltiriz, her bilgi sahibinin üstünde daha bir bilen vardır.

Rabbimizden bir bağışlanma ve genişliği gökle yer arası kadar olan korunanlar için hazırlanmış cennetler vardır. İşte yarışanlar onun için Allah'a yakın olmak için en yüce makamlara ermek için, cennete girmek için yarışsınlar..." Bir emir.

Başlangıç cümlesinde kast edilen; ilim olmadan hiç bir şey olmaz. İnsanın, teknolojide de, ilimde de, Fende de, ahlakta da, sosyal faaliyetlerde de yükselmesinin sebebi ilimdir bilgidir.

Ben 1960'lı yıllarda İmam Hatip'te okurken Merhum Arapça Hocamız bir cümle yazmıştı asla unutmam: Ey genç öğren! Ey genç oku ve Öğret! Unutma cehalet ayıptır, cehalete kimse razı olmaz, ancak eşek razı olur."

Bu doğru bir cümle. Ayeti Kerimede de, ilim sahipleri yükselir diyor. Bir alimin uykusu, abid'in ibadetinden daha üstündür. Çünkü alim uykudayken bile ilim ile haşır neşirdir. İlim bir ibadettir.

İslam ilme değer vermiş ama ne hikmetse, biz bu konularda yani İslam Dünyası olarak bu konularda mesafe kat edememişiz.

Varlıkların en şereflisi olan insan, ruhen ve fiziken en mükemmel donanımda yaratılmıştır. O, bu donanımı yüce yaratıcıya bağlı kalarak korumalı ve onu en mükemmele taşımalıdır. Bunun için de onun ölçüleri doğrultusunda bir hayatın adamı olmalıdır. Bu insan için zor ve yaşanmaz değildir. Çünkü Allah, insanın gücünün yetmediği bir şeyi insana yüklemez.

Dolayısıyla yücelmenin yolu Allah'a bağlı olmaktır.

Prof. Dr. Gözde Ramazanoğlu ve dinleyicilere teşekkür eden Sayın Mehmet Barış, daha sonra soruları cevaplandırdı.

Biz de Sayın Eski Müftümüze teşekkür ediyoruz