Köylerimiz nasıl mahalle oldu…2012 yılı Aralık ayında çıkartılan 6360 sayılı  yasa ile Büyükşehir Belediyelerinin  hizmet alanları  ve yapısı değiştirilmiştir.

Bu  yasa ile Büyükşehir Belediyelerinin hizmet alanları o ilin mülki  sınırlarını kapsayacak şekilde değiştirilmiş ve en önemlisi  köy tüzel kişilikleri  dönüştürülmüştür.

Nüfusumuzun  yaklaşık yüzde  22.7 ‘si köylerde yaşarken yasanın çıkmasından sonra bu oran yüzde 8.72ye düşmüştür.

Yasanın çıkarılma amacı anlatılırken optimum hizmet  ölçeğine ulaşılması ve kentsel hizmetlerin kırsal alanlarda da  yaygınlaştırılması olarak  belirtilmişti.Arada  bunca  zaman geçmesine rağmen bu amaca  ulaşıldığını söylemek oldukça  zor.

Bir kere  kırsal kesimin ihtiyaçları ile  kentlerin ihtiyacı aynı değildir.Büyükşehir belediyelerinin  amaçları  ile uyum söz konusu değildir.Çünkü burada hem ekonomik hem de sosyolojik olarak  farklı özellikler arz eden  bir durum söz konusudur.

Kırsal alanda yaşayanlar  tarım ve hayvancılık  ile geçimlerini sağlarken kentli insanlar ise ticaret,hizmet,sanat ve sanayi işleri ile meşgul olmaktadır.Hem iş bölümü hem de hayata bakış olarak,kültürel yaşam tarzları farklıdır  ,eğitim düzeyleri  farklıdır,yaşam alanları farklıdır.

Buna karşılık geniş araziye,düşük nüfus yoğunluğuna sahip kırsal kesime şehirdeki hizmetlerinin tamamını götürülmesi neredeyse   imkansızdır.Bu konuda  ciddi sıkıntıların yaşandığı gerçeğini gözden kaçırmamalıyız.Bir kere  köylerde yaşayan insanları bir gecede çıkartılan yasa ile kentli, hale getirmek mümkün değildir.Buna gerekte yoktur zaten.Yerleşim yerlerinin konumlarını değiştirerek onları dönüştüremeyiz.

Mahalleye  dönüştürülen köyler  eskiden il özel idarelerinden  aldıkları  hizmetleri yeni yasadan sonra yeterince alıp almadığı   araştırma konusudur.Köylerin hizmet alma durumlarının eskiye göre  daha  geriye düştüğü bir gerçektir.Çünkü Büyükşehirlerin kent merkezlerine  yeterli hizmetleri götürülemediği gerçeğini de unutmamalıyız.

Köy idareleri en küçük yönetim  birimi olması özelliği ile  halkın doğrudan yönetime katılımın doğrudan sağlandığı iyi bir demokrasi örneğidir.Çünkü bu yasa ile  farklı sosyal yapıya sahip köylere kentsel yönetim elbisesi uygun olamamıştır.Geldiğimiz durumda uygulamalarda  ciddi kan uyuşmazlıkları söz konusudur.

Yine köy muhtarlığı derin tarihi kültürü olan ciddi tecrübelerden geçmiş  yönetim alanında  sosyolojik bir olgudur.Bu tecrübe ve birikimin bir anda ötelenmesi doğru olamaz.

Bugün gelinen noktada ise Büyükşehir belediyesi ve köy yasaları ilgili olarak yeniden  düzenlemelere  öncelikle  ihtiyaç vardır.