Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nin şehrimiz için değeri tartışılmazdır. Her mükemmel girişim gibi bu festival de eleştirilmekten payını alacaktır. Konu hem Adana hem de festival olunca, eleştirilmesi doğaldır. Festival, matematik gerçekliğe değil beğeniye hizmet ediyor. Yapıcı ve yol gösterici eleştirilerin şehrimize yararı olacaktır.

Bu yazıyı kaleme aldığım zaman festival devam ediyordu.

Şimdiden emeği geçenleri kutlarım. Eksiği, yanlışı varsa, gelecek yıl düzelmesi için el birliği ile gayret etmeliyiz.

Çünkü Adana’ya ait olan bu festival artık “Uluslararası” boyutlara taşınmıştır.

Bugün gelinen noktayı anlamak için festivalin ilk yılını sizin için araştırdım.

Festivalin ilk doğumunun sahipsiz olduğunu görünce çok şaşırmıştım.

SAHİBİ ARANAN ŞENLİK: ALTIN KOZA

PAYLAŞILAMAYAN ÖKSÜZ: ALTIN KOZA

Buyurun bakalım, ilk şenlik / Festival nasıl gerçekleşmiş.

ALTIN KOZA EFSANESİ

Altın Koza Film Festivali ilk kez 15 – 22 1969 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşmiştir.

Siz bu tarihi hiç bitmeyecek eleştirilerin tarihi olarak da anlayabilirsiniz.

Festival günlerinde, Belediye Tiyatrosu’nda, kapalı Spor Salonu’nda, Adana Kulübü ve Emirgan Çay Bahçesi’nde, Türk beyazperde ve sahnesinin ünlü sanatçıların katıldığı çeşitli balo, konser ve eğlenceler düzenlenmiştir.

SAHİBİ OLMAYAN FESTİVAL

*Açılışa 6. Kolordu Komutanlığı ilgi gösterdi, Kolordu Bandosu ve Belediye Bandosu konuklara öncülük etti.

*İlk anda “şenlik mi?” yoksa “festival mi?” olduğu tartışmaya açıldı.

*Başlarda “merasim kervanı” olarak adlandırılan grup için daha sonra “kortej” deyimi kullanıldı.

*Kortej bandolar eşliğinde Atatürk Anıtına geldiği zaman tertip Komitesi Başkanı Şenel Türker hanımefendinin olmadığı anlaşıldı. Çelenk koymakta kriz yaşandı. Sapmaz ailesinden olan Şenel Hanımın tertip komitesi başkanı olmasıyla yaşanacak bir dizi krizin ilkiydi bu…

Şenel Türker’in tek özelliği Sapmaz ailesinden olmasıydı, hiçbir resmi kurumda görev yapmıyordu. Kendi ifadesine göre ev kadını idi…

Bu durumu, ileride “Altın Koza’nın sosyete tutkusuna Kurban edilmesiyle sonuçlanacaktı…”

*Açılış törenine sadece Komite başkanı değil, Yeşilçam’ın hiçbir ünlüsü de katılmamıştı.

Ayrıca Adana’dan hiçbir firma açılışa çelenk göndermemişti.

Akşam Çukurova Kulübünde yapılan kokteyle sanatçılar katılmıştı.

*İlk festivalin Jüri başkanı kemal Tahir idi…

*jürinin adaleti hiç kimse tarafından eleştirilmedi. Gece saat 01.00’de Adana 3. Noteri Seyfettin Tokbey, gelip tutanakları tutup, yarışmada dereceye girenleri belirledi. Hiçbir dedikodu çıkmadı.

*Seyfettin Tokbey, noter harçlarını alacak muhatap bulamadı.

*TRT bu şenlikleri vermek ister. Komite Başkanı Şenel Hanım komitenin bile haberi olmadan “Peki” der. Pazar günü program saatinde Şenel Hanım aranır ama ortalıkta yoktur. Bulunamaz. Doğal olarak TRT, Jüri’nin verdiği sonuçları açıklar. Bu Sefer şenel hanım, “Vay benim bu sonuçlardan haberim yoktu” deyip, basın toplantısını erteler.

*Bayan Türker bu durum için jüriyi suçlar. Kemal Tahir greken cevabı verir. Şenel Hanım bu kez Ankara’dan bizzat kendisinin davet ettiği Devlet Film Arşivleri Müdürünü suçlar. Müdür de ona: “Siz kimsiniz, sıfatınız nedir? Siz kamu kurumu görevlisi değilsiniz, bu başkanlığı nasıl yapıyorsunuz?” deyince cin şişeden çıkmış oldu.

*Ertesi Gün şenel hanım bir basın toplantısı düzenler ve neredeyse herkesten özür diler. Adana Film festivali Şenliğinin sahibinin “Şenlik Komitesi” olduğunu, belediyenin de yardımcı olduğunu söyler. Bu kez şişeden başka bir cin çıkmış olur: Belediye bu özel şahsa nasıl destek olur?” 

*İlk Altın Koza Şenliği, “Şenliğin sahibi kim?” sorusunun cevabının olmadığını ortaya koydu. Böylelikle Altın Koza Şirketi’nin doğuş gerekçesi kendiliğinden oluştu.

*Altın Koza kokteylinin ev sahibi yoktu. Vali ve Belediye Başkanı boşu boşuna kendilerini sanatçılarla tanıştıracak bir yetkili aradı. Neyse ki basın mensupları, sanatçılar ile Vali ve belediye Başkanını tanıştırdı.

*Altın Koza Film festivaline davetli olan Pervin Par, gün içinde, bir faytona binmiş, sürücü koltuğuna geçmiş ve atların dizginlerini eline alarak kırbaçlamaya başlamıştır.

Bu durumu gören bir trafik polisi Pervin Par’ın sürücülüğünü yaptığı faytonu durdurarak ehliyet sormuş ve ehliyet olmayınca da 20 lira ceza kesmiştir

*Önceki belediye Başkanı Ali Sepici belediye başkanlığını yitirmiş olsa da elinde Çukurova Elektrik TAO Yönetim Kurulu başkanlığı vardır. Bu başkanlık sıfatına dayanarak Altın Koza şenlikleri için bir kokteyl düzenler.

Kokteyle bir kişi bile gelmez.

Ertesi Gün Ali Sepici açıklar: “Şenliği yapanlar CHP’lidir bu yüzden kokteylime itibar edilmemiştir…”

HALK VE ESNAF SAHİP ÇIKTI MI?

Yeni Adana gazetesinde değerli yazıları ile gündem oluşturan Anadol C. Korzay şunu yazar:

“Dillerde şenlik vardı ama evlerde ve sokaklarda yoktu. Yeryüzünün hiçbir yerinde böylesine halkın ilgisinden uzak, böylesine sönük bir şenlik olmamıştır.

Adana’nın herkesçe bilinen ünlü genci Ayhan Karataş’a:

“Şenlik zengine, zengin için her gün şenlik” dedirten şu başı bozuk Adana Altın Koza Film şenlikleri için ne denli yergi yazsak, halk çocuğunun böylesine öfkesini anlatamayız.

Eğer Adana, bir film yarışmasının sonunu getirebilmiş ise bunun başarısını Devlet Film Arşivi Müdürü ile Jürinin ağırbaşlılığına borçludur. Ama ortada şenlik diye bir şey yoktu., bundan yalnızca düzenleyenler sorumludurlar. Yalnızca film seyretmiş olmakla yetinip; babalarının, annelerinin veya amcalarından kalan paralarla kendilerini sanatsever göstermek isteyenlerin altından kalkacağı bir iş değildir, sanat yarışması yapmak…”(*) .

Kaynak 14-15 -16-21-22-23 Mayıs 1969 tarihli Yeni Adana Gazetesi