İnşaat ve konut sektöründe yaşananları Ekonomi Gazetesi’ne anlatan DAİMFED Başkanı Mustafa Karslıoğlu, ‘beton karteli’nden Karadeniz lobisine, hükümlüleri inşaat sektörüne kazandırmak için yaptıkları çalışmalardan, işçi ve mühendisler arasındaki gelir dengesizliğine kadar pek çok konuda açıklamalarda bulundu.

DAİMFED’in Adana merkez olmak üzere 11 vilayeti temsil ettiğini, dört ülkede şube açtıklarını belirten Karslıoğlu, 2025 yılında faaliyet gösterdikleri il sayısını 25’e, ülke sayısını da 10’a çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. DAİMFED bünyesinde, toplam 57 bin çalışana sahip bin 100 firma bulunduğunu kaydeden Karslıoğlu, Genç DAİMFED’ ile üniversite öğrencilerine de kapı açtıklarını anlattı.

“Müteahhit sayısı 3 bin 200’den 141’e düştü”

Müteahhit ve alt sektör bileşenlerini tek çatıda toparlayan bir kuruluş olarak sektörün sorunlarını aşmak için çalıştıklarını vurgulayan Karslıoğlu, “Türkiye genelinde önüne gelen müteahhitlik yapabiliyordu. Federasyonumuzun içinde bulunduğu Türkiye’nin 7 bölgesindeki federasyonların çabasıyla bir yasa çıkarıldı, Adana’mızda 3 bin 200 olan müteahhit sayısı 141’e düştü. Yasanın çıkmasından sonra 6 ay içerisinde bu sistem oturdu” diye konuştu.

"Suriyeli işçilerin yerini ‘kader mahkumları’ alacak"

İşçi bulmakta zorlandıklarını, kimsenin çocuğunun inşaatta çalışmasını istemediğini ifade eden Karslıoğlu şöyle konuştu: “Bu problemi uzun süre, Suriye’den gelenler ile çözmeye çalıştık. Onlar da şimdi yavaş yavaş evine dönmeye başladı. Suriye’de normalleşme sürecinin başlaması ile birlikte bizim işçi problemimiz arttı. Biz de buna önlem olarak Adalet Bakanlığımız ile birlikte ‘Artık Mesleğim Elimde’ adlı bir proje yaptık” dedi. Karslıoğlu, projenin nasıl işleyeceğini şöyle açıkladı:

“Parkeci, boyacı, kaynakçı, kalıpçı, demirci olacaklar”

“Terör ve yüz kızartıcı suçlar hariç tüm kader mahkumları için 6 aylık mesleki eğitim vermek için ‘Bağımlılık Köyü’ kuruyoruz. Mesleki Yeterlilik Kurumu ile birlikte meslek öğreteceğiz. Protokolü iki hafta önce imzaladık, bayramdan sonra eğitim başlayacak. Fizik güç gerektiren işlerde sadece erkek, gerektirmeyen işlerde hem kadın, hem erkeklere eğitim verilecek. Kadın-erkek olarak; parkeci, boya ustası, elektrofuzyon kaynak ustası, sadece erkek olarak; sıhhi tesisat, mermer ustası, kalıpçı, demirci gibi 16 dal seçtik. Şimdiden eğitim görmek üzere Türkiye genelindeki açık cezaevlerinden 2 bin 300 kişiyi kayıt aldık. Sadece cezaevi değil, dışarıdakilere de açık. Adana’daki Bağımlılık Köyü’nü Yüreğir’de kuruyoruz. Projenin uygulanacağı her şehirde ayrı ayrı Bağımlılık Köyü kurulacak ve aynı eğitimler verilecek. Mühendislik fakültelerinden hocalarımız ders verecek ve bitirenler uluslararası geçerliliği olan belge sahibi olacak. Eğitimden sonra iş garantisi de var. En düşük maaş 60 bin lira, normal bir işçi ile aynı parayı alacaklar.”

“Mühendisin aldığı para, operatörden az olmamalı”

Açıklamasında, sektörde mühendis ve işçiler arasındaki gelir dengesizliğine de dikkat çeken Karslıoğlu “Lastikli kepçe operatörü 50 bin, paletliler 75 bin, vinç operatörü 150 bin lira aylık alıyor. İnşaat mühendisine asgari ücretin iki katı kadar, 40 bin lira, onun talimat verdiği operatöre 100 bin lira veriyoruz. ‘Artık Mesleğim Elimde’ projesi ile bu çarpık düzeni de yıkacağız. Maaşları bir mühendisi en üst seviyede tutabilecek hale getireceğiz” ifadesini kullandı.

“Emlak Konut, sektörde haksız rekabet yaratıyor”

Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın Türkiye’de 350 bin konut seferberliği başlattığını hatırlatan Karslıoğlu, bunların yaklaşık 20 bininin Adana’da planlandığını vurgulayarak şöyle konuştu: “Fakat sektörün kanayan yarası şu ki; Emlak Konut lüks konutlara girdiği zaman haksız rekabet oluyor, çünkü sen arsaya para vermiyorsun. Hadi ona da tamam diyelim, 5 artı 1’e kadar yapıyorsun ama bölgenin müteahhitleri yapsın. O da yok. Müteahhitler yine Karadeniz’den. Dolayısıyla önümüzde böyle bir tehlike var. Adana, Karadeniz lobisinin yüzde 10’u kadar lobi geliştirebilse bir şeyleri başaracağız.”

“Betonun metreküpünün bin 500 lira olması lazım”

Karslıoğlu, sektörde maliyetler açısından yaşananları şöyle özetledi: “Son bir yılda 1 metrekare inşaat maliyeti 15 bin lirayken, yüzde 100 artarak şu anda 30 bin lira oldu. Maliyet artışlarının en büyük nedeni beton konusunda. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum bir açılışta beton firmasının sahibine kızmış ve metreküp fiyatının 5 bin değil, 3 bin lira olması gerektiğini söylemişti. O bile fazla, aslında bin 500 lira olması lazım ama betonda bir kartel var, aşamıyorsun. Örneğin A beton firması ile anlaşıp zemini döktünüz, sonra anlaşmazlığa düştünüz ve B firması ile inşaata devam etmek istiyorsunuz ancak yapmıyorlar, ‘kiminle başladıysanız onunla devam edin’ diyorlar. Federasyon olarak Rekabet Kurumu’na defalarca yazı yazdık. Ben Rekabet Kurumu Başkanına gittim, ‘bunu engellemeniz lazım’ dedim. Sonuç alamadık. Bu sadece bizi etkilemiyor, vatandaşı da etkiliyor çünkü ev fiyatlarının yüksekliğinin en büyük nedeni  bu. Beton maliyeti bir dairenin yüzde 35’idir, ardından yüzde 15 ile demir, yüzde 12 işçilik gelir, geriye kalan elektrik, sıhhi tesisat, yalıtım gibi giderler.”

“Paramızı peşin verirlerse Suriye’nin imarına varız”

Türk firmalarının Suriye’de başlayan yeni dönemde nasıl bir rol üstlenebileceğine değinen Karslıoğlu, şunları söyledi: “Suriye’de yaşanan sorunun yıllardır ceremesini çektik, yeniden yapılanma işlerini de bizim yapmamız lazım. Orada önce altyapı ile başlanması gerekiyor, elektrik, içme suyu, kanalizasyon, yol yapılmalı. Federasyon olarak hazırlığımızı tamamladık, Konsolosluğumuza firmalarımızı bildirdik. Ücret konusunu garantiye alırlarsa biz varız. Bir öneride bulunduk, ‘kamu bankalarına teminat mektubu verelim, paramızı peşin verin’ dedik. Projeler halinde ilerleyelim, bir projenin parasını peşin alalım, işi bitirelim, sonraki adıma geçelim. Yoksa ben orada muhatap bulamam.”