Kerim ÜLKER

Türk ekonomisinin loko­motif gruplarından bi­ri Sabancı Holding. 1925 yılında pamuk ticaretiyle başla­yan öyküsü, şimdilerde bankacı­lıktan enerjiye, sigortadan pera­kendeye kadar birçok alanda sa­dece Türkiye’nin değil, bölgenin de en büyük üreticisi olarak de­vam ediyor.

Gelecek yıl 100’ün­cü yaşını kutlamaya hazırlanan Sabancı, bölgesel gücünü de kü­resele yaymak adına son yıllar­da yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da önemli yatırımla­ra imza attı. Avrupa ve ABD’de yoğunlaşan bu yatırımların ön­cüsü ise Malzeme Teknolojileri Grubu’na bağlı beyaz çimentoda dünyanın öncüsü Çimsa ile NA­SA’dan tutun dünyaca ünlü oto­motiv markalarına üretim ger­çekleştiren Kordsa oldu.

Her ne kadar sadece inşa­at malzemeleri olarak görsek de Çimsa, geleneksel çimen­toyu teknolojiyle buluşturan Ar-Ge’siyle dünyanın en önem­li üreticilerinden biri haline ge­liyor. Bu alanda da iki önemli yatırım dikkat çekiyor. Bu yatı­rımın ilk büyük adımı olan İs­panya’daki Bunol fabrikasında düzenlenen basın toplantısı­na bir grup gazeteciyle katıldık. Dünyanın en büyük 5 çimento üreticisinden biri olan İspanyol CEMEX’in kontrolünde bulu­nan Bunol fabrikasını 155 mil­yon dolara 2021 yılında satın alan Çimsa, bu tesiste önemli bir dönüşüme imza attı. 3 yılda dünya devinin başaramadığını gerçekleştirdi ve fabrikanın ka­rını 7 kat artırdı.

Meksikalı devin yapamadığını 7 yılda başardı

Düşünün, dünyanın en büyük çimento şirketlerinden biri olan ve 60’dan fazla fabrikaya sahip olan CEMEX’in yapamadığını başarmıştı Çimsa. Bir de üzeri­ne İrlanda’nın en büyük üreticisi olan Mannok’u 330 milyon euro­ya satın alması eklendi geçen hafta.

Mannok alımı, Sabancı tarihinin en büyüğü. Her ikisini topladığımızda 520 milyon do­lardan fazla olan bir yatırım or­taya çıkıyor. Sabancı Holding’in şimdilik yüzde 15 olan, gelecek yıllarda daha da büyüyeceğinin sinyalini veren Malzeme Tek­nolojileri Grubu Başkanı Burak Orhun, dönüşümde asıl gücün teknoloji ile birlikte sürdürüle­bilir ilkesine bağlılık olduğunu dile getirdi. Orhun, “Sürdürüle­bilirlik aslında dünyadaki dönü­şümün ana motoru.

Bugün dün­yada, enerji dönüşümünü, mo­bilite dönüşümünü, malzeme dönüşümünü, dijital dönüşümü konuşuyoruz. Tüm bunlar, yeni dünyanın yeni iş kolları. Ve sür­dürülebilirlik bunların tümü­nün kesişiminde. Ama tüm bu sürdürülebilirlik odaklı dönü­şümlerin başarıya ulaşabilme­si için, konvansiyonel malzeme­den ileri malzemeye geçmemiz şart. Net sıfır hedeflerinin ya­kalanabilmesi, sadece ve sadece ileri malzeme devrimiyle müm­kün” dedi.

Sabancı’nın motivasyonun sadece bu dönüşümün takipçisi olmak değil; küresel ölçekte bu dönüşüme yön vermek olduğu­nun altını çizen Burak Orhun, “Geçtiğimiz dönemde gerçek­leştirdiğimiz organizasyon de­ğişikliğiyle Yapı Malzemele­ri Grup Başkanlığı’mızın adını da Malzeme Teknolojileri Grup Başkanlığı olarak değiştirdik.

Kordsa’nın da Gruba dahil olma­sıyla, artık ileri malzeme konu­sunda çok daha odaklı ilerleyen, bu alanda oyun kuruculuğa so­yunan bir yapıdayız. Bu yeni ya­pıda bir yandan üretilen malze­meye odaklanırken bir yandan da bu malzemelerin nasıl üre­tildiğini, yani aslında malzeme­nin üretilme teknolojilerini de yakından ele alıyoruz.

Biz aslın­da sadece önümüzdeki 3-5 yılın planlamasını yapmıyoruz. Hem malzeme hem de üretim tekno­lojilerindeki yıkıcı inovasyon­larla gelecek 50-100 yılın altya­pısını hazırlıyoruz. Bu nedenle yurtiçinin yanı sıra yurtdışında da büyümemizi sürdüreceğiz. Ana hedefimiz yurtdışında 1-2 büyük satın alma daha yapmak. Bu satın almalar için öncelikli pazarlarımız Kıta Amerikası ve Avrupa” diye konuştu.

“İleri malzeme pazarı 100 milyar dolara ulaşacak”

Bugün ileri malzeme pazarı­nın dünyada 65 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaştığını söyle­yen Burak Orhun şu bilgileri ver­di: “Bu pazarın önümüzdeki 5 yıl içerisinde 100 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmasını öngö­rüyoruz.

Malzeme Teknolojileri Grubu olarak bugün ciromuzun içerinde ileri malzemenin payı yaklaşık yüzde 10. Bunu 5 yılda yüzde 30-40’lara çıkarmayı is­tiyoruz. Portföyümüzü bu yönde dönüştürebilmek için satın al­malar yapmamız gerekiyor. Bu satın almalar için öncelikli pa­zarlarımız Kıta Amerika’sı ve Avrupa. Bu satın almaların yanı sıra şirketlerimizin atacağı di­ğer büyüme adımlarıyla birlikte, hedefimiz bu payı 5 yılda yüzde 20’lere çıkarmak.”

Çimsa tesislerinde yenile­nebilir enerji yatırımlarına da ağırlık verdiklerinin altını çizen Umut Zenar “Afyon tesisimizde­ki güneş enerjisi santralı (GES) yatırımımızı 2023'te tamam­layarak devreye aldık. Aynı şe­kilde, geçtiğimiz aylarda Buñol fabrikamızda 4,2 milyon euro yatırımla kurduğumuz GES’te enerji üretimimiz başladı. 11 bin adet güneş paneline sahip sant­ralimiz, 14 futbol sahası büyük­lüğünde ve 100 bin metrekare­lik bir alanı kapsıyor. Şimdi sıra Eskişehir’de. Burada da çalış­malarımız devam ediyor. Çim­sa’da yenilenebilir enerjinin pa­yı 2023’te yüzde 54. 2030 yılında hedefimiz yüzde 80’in üzerine çıkarmak.”

3 yılda kârlılığı 7 kat artırdı

Geçtiğimiz günlerde tamamlanan Mannok satın almasının, Çimsa’nın ürün ve coğrafya çeşitlendirmesi için çok önemli olduğunu dile getiren Umut Zenar, “Yaklaşık 2 yıldır takip ettiğimiz bir şirketti Mannok. Tüm alanı 4 bin dönüm büyüklüğünde. Yani yaklaşık 600 futbol sahası gibi düşünebilirsiniz. Teknolojik olarak da son derece ileri seviyede. Özellikle paketleme tesisi tam otomatize, robotlarla çalışıyor.

Bir fabrikadan ziyade, tabir-i caizse bir organize sanayi bölgesini bünyemize kattık. Ve böyle bir şirketi 5,5 çarpanla aldık. Finansal olarak da çok başarılı bir anlaşma oldu bizim için. Şimdi hedefimiz burayı daha da büyütmek. Biz 2021’de Bunol’i aldıktan sonra, bu tesisteki kârlılığı 7 katına çıkardık. Bu bizim sektörümüz için müthiş bir oran. Mannok hali hazırda zaten son derece kârlı. Özellikle yalıtım ve ambalajda İngiltere’de çok aktif.

Sadece İngiltere’de yılda 150 milyon euro ciro yapan bir şirket” diye konuştu. Zenar’ın verdiği bilgilere göre Çimsa bugün 6 kıtadaki 70’e yakın ülkeye ihracat yapıyor. Beyaz çimentoda dünyanın en büyük ikinci üreticisi. ABD’de pazar payı yüzde 20’ye ulaşmış durumda. İspanya’da ise pazar lideri. Zenar, “2023 yıl sonu itibarıyla toplam gelirlerimiz içerisinde döviz gelirlerinin payı yaklaşık yüzde 60 seviyesinde. Mannok satın almamızla birlikte, bu oranı yüzde 70’in üzerine taşımış olduk” diye anlatıyor.

İrlanda’nın en büyüğünü satın aldı

Yapı malzemeleri alanındaki devrime, üçlü bir dönüşüm stratejisiyle öncülük ettiklerini ifade eden Çimsa CEO’su Umut Zenar ise, 2021 yılında Bunol satın almasını tamamlayarak, beyaz çimentoda dünyanın sayılı üreticileri arasına girdik. Avrupa’daki bu büyüme adımımızı, Amerika coğrafyasına taşımak adına, ABD’de gri çimento üretim tesisinin temellerini attık.

ABD’de var olan beyaz çimento tesisimize ilave olarak hayata geçireceğimiz bu tesisle hem bölgedeki ürün çeşitliliğimizi artıracak hem de dünyanın en rekabetçi pazarlarından Amerika’da ayak izimizi güçlendireceğiz. Son olarak geçtiğimiz günlerde, İrlanda merkezli Mannok Holdings’in yüzde 94,7’lik hissesinin satın alımını tamamlayarak, Mannok’u Çimsa bünyesine kattık. Bu satın alma, İspanya ve ABD’den sonra, Birleşik Krallık coğrafyası pazarında da bize yeni kapılar açacak” ifadelerini kullandı.